روستای
نویس از روستاهای قدیمی و نسبتا کهن شهرستان قم بوده و عوامل متعددی چون
منابع آب و خاک های مرغوب و حاصلخیز و اقلیم مناسب و امنیت در پیدایش و
شکل گیری آن تاثیری بسزائی داشته است. مذهب مردم شیعه ی اثنا عشری است
واز نظر فرهنگ مذهبی مشابه مردم قم میباشند و از بزرگان مذهبی معروف نویس
می توان به مرحوم آیه ا... نویسی، مرحوم آیه ا... شیخ حسین رجبی نویسی
اشاره نمود. نویسی ها گویش فارسی دارند.
روستای نویس در50 درجه 13 دقیقه شرقی و عرض جغرافیائی 34درجه 43 دقیقه شمالی در استان قم واقع شده است .
که با مرکز استان88 کیلو متر با دهستان قاهان 7کیلو متر و با مرکز بخش60 کیلو متر با شهرستان ساوه قریب به 60 کیلومتر فاصله دارد.
از
روستاهای همجوار قاهان در شرق در فاصله 7 کیلومتری و کاسوا در غرب با
فاصله2 کیلومتری و ونان در جنوب با فاصله 7 و مهرزمین در شمال با فاصله ی
حدود 8 کیلومتری آن قراردارند. مساحت کل روستا 181701 مترمربع میباشد.
راه ارتباطی نویس به فاصله 90 کیلومتر از قم و 48 کیلومتر از ساوه تا نویس
راه آسفالته است. برای مسافرت به نویس می توان بعد از25 کیلومتری ساوه به
سمت جنوب و سه راه سلفچگان و گذشتن از تقاطع آوه، بعد از پل روی رودخانه
کنار کارخانه پوست چرم افق، به سمت غرب تغییر مسیر داده و با طی مسافت 23
کیلومتر و عبور از روستاهای آغلک، بنابر، قاهان به نویس رسید. این جاده
آسفالته تا روستای کاسوا و انجیله ادامه مسیر می دهد و بعد از انجیله با یک
جاده خاکی به روستای سرآبادان می رسد. بین نویس و ونان هم یک جاده خاکی
وجود دارد که در ادامه آن به روستای کوهندان و سایر روستاهای منطقه می توان
مسافرت نمود.
ارتفاع
از سطح دریا 1700 متر و دارای آب و هوای کوهستانی با زمستانی سرد و
تابستانی خنک ودارای مزارع کشاورزی و باغدهای زیادی بویژه باغ های گردو
میباشد. مردم از راه کشاورزی و دامداری وبازرگانی و کارگری امرار معاش
میکنند. در جنوب غرب روستا معدن سنگ مرمر وجود دارد که فعلا غیر فعال
میباشد .
رود خانه هائی که به این روستا منتهی میشوند 1- رودخانه دران 2- دوریه 3- خامه
تعدادقنوات
15 رشته است که طول رشته قناتها هرکدام بین 200 تا 500 متر متفاوت است.
روستا دارای آب لوله کشی بهداشتی میباشد . و از قناتی که در 3 کیلومتری
روستا قرار دارد بوسیله لوله به منبعی با گنجایش 272 هزارلیتر هدایت و
توزیع میشود.
و آب کشاورزی غالبا از قنات ها و رود خانه ها تامین میگردد.
جمعیت
ساکن و مقیم روستا در سال 1345 حدود 700 نفر بوده و از دهه 55 تا 65 با
کاهش جمعیت مواجه بوده است و بر اساس آمارگیری سال 1385 تعداد خانوار 140 و
تعداد نفرات 384 نفر که 182 نفر زن و 202 نفر مرد میباشند . اخیرا نرخ
رشد جمعیت روبه افزایش میباشد.
طوایف
نویس شامل خاندان معصوم بیگی، فاطمی، مرادحاصلی، عبدی، ملک محمدی، قاسمی ،
نظری، محمد یوسفی، مداح، اکبری، میرزاخلیلی ، خالوئی، رمضان علی، رجبی،
باقری، سجادی ، نویسی، حسنی، اسماعیلی، شریفی، سمنانی، کریمی، محمد تقی،
صفری، ملا محمدعلی، متولی، ناظمیان، غلام حسینی، میرزا احمدی، میرزا حسینی،
محمدی، جعفری، حاج حسینی ، غیبی ، ابوالحسنی، رضائی، امینی، نادری منش
و.... میباشند . این روستا 50 شهید و دهها جانباز و آزاده تقدیم به انقلاب
اسلامی نموده است.
و....
