پاورپوینت بررسی خصوصیات اقلیمی،جغرافیایی،تاریخی و فرهنگی معماری شهر شیراز
بخشی از مطلب
"شیراز مرکز استان فارس و پایتخت فرهنگی ایران است". خاک فارس بخش بزرگی از
جنوب فلات ایران را دربرمیگیرد. بلندترین کوههای آن دنبالههای رشته
جبال زاگرس هستند.
در غرب و شمالغربی که برفگیرترین بخش فارس را تشکیل میدهند و
تأمینکننده اصلی آبهای شیرین منطقه هستند از دامنه این کوهها رودها و
نهرها با شیب ملایمی به سوی شرق جاری میشوند تا بازمانده آب آنها به یکی
از دریاچههای شور یا شیرین منطقه بریزد، و یا سرانجام به آبهای خلیجفارس
بپیوندد.
"خاک فارس در روزگار باستان، و تا همین اواخر، بخش بزرگی از جنوب ایران را
در برمیگرفت؛ از شمال همسایه یزد و اصفهان بود و از شرق همسایه کرمان و
مکران و از غرب همسایه خوزستان و مرز جنوبی آن آبهای گرم خلیجفارس.
خاک فارس نیز همچون بیشتر نقاط ایرانزمین چهار فصل مشخص دارد؛ بهار معتدل و
بهشتی است؛ پر از سبزه و گل و آواز بلبل؛ تابستان گرم است، داغی آفتاب
نیمروزی انسان را بیاختیار به سوی سایههای کنار دیوار و زیر درختان
میراند و تا همین اواخر که استفاده از کولر آبی هنوز رواج نیافته بود،
پناه بردن به سردابها و زیرزمینها در ساعات گرم روز برای خودش فرهنگی
داشت؛ پائیز باز معتدل است، هر چند که وزش باد شدت میگیرد و خاک دشت را
میروبد و به شهر میآورد؛ زمستان نسبتاً سرد است و مقابله با همان سرمای
مختصر نیاز به پوشیدن لباس گرم و روشن کردن بخاری دارد.
1. 1. 3.حدود و موقعیت شهر شیراز
"شهر شیراز تقریباً در مرکز استان فارس و بر روی جلگهای قرار گرفته است که
طول آن حدود 40 کیلومتر و عرض آن حدود 15 کیلومتر است. این جلگه در 29
درجه و 38 دقیقه و 52 درجه و 40 دقیقه طول شرقی واقع شده است و ارتفاع آن
از سطح دریا 1585 متر است."
از طرف شمال به اصفهان از طرف شمال غربی به استان کهگیلویه و
بویراحمدو از طرف جنوب به هرمزگان از طرف شرق به استان یزد و کرمان و از
طرف غرب به استان بوشهر می رسد .
آب و هوا:
سه ناحیه آب و هوایی متمایز در استان فارس وجود دارد. نخست ناحیه کوهستانی
شمال و شمال غربی با زمستانهای نسبتاً سرد و تابستانهای معتدل. دوم نواحی
مرکزی با زمستانهای نسبتاً بارانی و معتدل و تابستانهای گرم و خشک. ناحیه
سوم در جنوب و جنوب شرقی دارای زمستانهای معتدل و تابستانهای بسیار گرم
است.
وسعــــت: ۱۲۲۴۰۰کیلومترمربع
جمعـیــت: ۴٬۰۰۰٬۰۰۰نفر
تقسیمات: 16شهرستان48شهر60بخش 185دهستان
شهرستانها: آباده، ارسنجان، استهبان، اقلید، بوانات، جهرم، خرمبید، داراب،
زریندشت، سپیدان، شیراز، فراشبند، فسا، فیروزآباد، قیر و کارزین، کازرون،
لارستان، لامِرد، مرودشت، ممسنی، مهر، نیریز
ارتفاعات
این شهر از شمال محدود است به رشته کوههای به نام بمو که بلند ترین قله آن
ها 2661 متر بوده ، پشت قله با ارتفاع 2177 متر، چهل مقام با ارتفاع 1808
متر، بابا کوهی با ارتفاع 2168متر، منصور آباد با ارتفاع 1965 متر و کوشک
بی بی چه با ارتفاع 1800 متر، و از غرب کوههای سفیدار این شهر را محدود
نموده است که معروفترین قله این رشته کوه دراک با ارتفاع 2624 متر بوده و
از جنوب غربی و شمال شرقی محدود به ادامه جلگه شیراز می باشد.
توپوگرافی
"پستترین نقطه جلگه شیراز در 6 کیلومتری جنوبشرقی آن واقع شده که در حال حاضر سطح دریاچه مهارلو آن را پوشانده است.
ارتفاع متوسط این دریاچه از سطح دریای آزاد در حدود 1500 متر میباشد،
تغییرات ازدیاد ارتفاع از دریاچه مهارلو نسبت به جنوبشرقی به طور ملایم و
در جهت غربی از شدت بیشتری برخوردار بوده است.
دامنههای برفی کوه قلات که حد شمالغربی را تشکیل میدهد در حدود 2344 متر
ارتفاع دارد، قسمت شمالی جلگه را رشتهکوههایی که در جهت شمالغربی به
جنوبشرقی امتداد دارند تشکیل میدهند. این پستی و بلندیها که حد فاصل بین
دو جلگه مرودشت و شیراز میباشد از شمال دریاچه مهارلو میگذرد".
رودخانهها
به طور کلی میتوان گفت که شهر شیراز فاقد هر گونه رودخانه دائمی و پرآب
بوده و رودهای اطراف شهر مانند مسیلهایی هستند که فقط در مواقع بارندگی
فصلی سیلابهای تشکیل شده را به دریاچه مهارلو هدایت میکند.
4.1.1.نظری به سیمای منطقه
در فاصله ای نه چندان دور از بوشهر، شهر شیراز با معماری خاص خود
قرار گرفته است.شرایط محیطی و فرهنگی این شهر وتأثیر آنها در ساخت بنا ،
باعث شده تا معماران شیراز بردرونگرایی بنا تأکید داشته باشند و از مصالح
خشتی برای بنای دیوارهاواز سیستم تیر پوش در ساخت پوششها استفاده کرده اند.
منطقه فارس در طول تاریخ ایران یکی ازنقاط حساس و مهم تمدن این
مرزو بوم بوده است . با گذر از اصفهان به فاصله ای نه چندان دور وارد منطقه
ای کوهستانی شده که ارتفاعات آن دنباله رشته کوههای زاگرس و جهت آنها شمال
غربی- جنوب شرقی است . در میان این ارتفاعات جلگه های حاصلخیزی وجوددارد
که در بیشتر آنها تمدنهای بزرگ قبل از ظهور اسلام درایران شکل گرفته اند .
برخی از این دشتها عبارتند از : دشت مرغاب ، مرودشت ، فیروز آباد و سروستان .
فارس از چند هزار سال قبل از ظهور اسلام از دوره مادها تا دوره هخامنشیان ، اشکانیان و ساسانیان گذرگاه راههای مهم ایران بوده است .
شهر شیراز در دامنه یکی از ارتفاعات مرکزی به نام بُمو قراردارد .
این ارتفاعات جلگه شیراز را از جلگه مرو دشت جدا ساخته و به سمت شرق ادامه
یافته به ارتفاعات خرمن کوه در شمال شهرستان فسا متصل می گردد .
در شمال شهر دو تنگ الله اکبر و تنگ آب خان یا تنگ سعدی این رشته کوه را به سه قسمت مجزا تقسیم کرده است .
و....