پاورپوینت بررسی خصوصیات روانی و فیزیکی کودکان جهت معماری پرورشگاه کودکان
بخشی از مطلب
« ... من آن وقت درباره ماجراهای جنگل بسیار فکر کردم ، و به نوبه خود
توانستم با مداد رنگی، این تصویر را بکشم. شاهکار خود را به آدم بزرگ ها
نشان دادم و از ایشان پرسیدم که آیا از نقاشی من می ترسید. در جواب گفتند :
چرا بترسیم ؟ کلاه که ترس ندارد.
اما نقاشی من شکل کلاه نبود ، تصویر مار بوآ بود که فیلی را هضم می کرد .
آن وقت من شکم مار بوآ را کشیدم. تا آدم بزرگ ها بتوانند بفهمند آدم بزرگ
ها همیشه نیاز به توضیح دارند.
آدم بزرگ ها به من نصحیت کردند که کشیدن عکس مار بوآی باز یا بسته را کنار
بگذارم و به جغرافیا و تاریخ و حساب و دستور بپردازم . این بود که در شش
سالگی از کار زیبای نقاشی کشیدنم ، چون از نامرادی تصاویری که کشیده بودم ،
سرد شده بودم . آدم بزرگ ها هیچ وقت به تنهایی چیزی نمی فهمند و برای بچه
ها هم خسته کننده است که همیشه و همیشه به ایشان توضیح بدهند .»1
این داستان معروف که از زبان یک کودک بیان شده است ، به خوبی نشان می دهد
که کودکان در دنیایی دیگر زندگی می کنند و به جهان اطراف خویش به گونه ای
دیگر می نگرند . کودکان جهان را تنها مشاهده و تقلید نمی کنند ، بلکه تقسیر
می کنند.
اغلب متخصصین تعلیم و تربیت تصدیق می کنند که سال های پیش از دبستان در رشد
ذهنی، اجتماعی و عاطفی کودک، سال های بحرانی هستند و کودکان رد سه سال
اولیه زندگی چیزهای مهمی می آموزند ، پیاژه روان شناس معروف سوئیسی می گوید
: « به کودک در سنین پیش دبستانی باید فرصت بسیاری برای رشد کاربردهای حسی
– حرکتی داده شود. » ارائه محیط مناسب برای کاوش و دادن فرصت به او برای
اظهار نظریاتش ، مهمترین راه رشد هوشی کودک به شمار می رود.
ار نظر پیاژه توانایی های ذهنی ای که یک کودک در سن معینی داراست . به او
امکان بروز انواع معینی از رفتارهای عاطفی رامی دهد.در واقع بین رشد و
یادگیری کودک رابطه ی مستقیم وجود دارد.
پیاژه چهار عامل را که به رشد ذهنی کمک میکنند نام می برد :
1- عواطف احساسی، که انگیزه هایی برای یادگیری می شود.
2- رشد جسمی، که به تدریج کودک قادر به درک بیشتری می شود.
3- تجربه، که کودک یاد می گیرد برای خودکشف کند.
4- تفویض اجتماعی ؛یا تعامل موثر با اشخاص دیگر، به خصوص والدین، معلمان و همبازیها.
برای درس دادن به کودکان، کارکردن با آنها و حتی دوست داشتن شان ،آگاهی از
مراحل رشد، نیازهای روحی، عاطفی و اجتماعی آنها در هر مقطع سنی، ضروری به
نظر می رسد و تنها با شناخت کامل و همه جانبه کودک است که می توان، آموزش
های مناسب در محیطی امن و غنی و مناسب با نیازهای کودک به او داد، بنابراین
در این قسمت شناخت ویژگیهای روانی کودکان از نقاشی های آنان، تاثیر رنگ بر
کودکان و کاربرد آن در طراحی فضای متعلق به آنان و چگونگی محیط زندگی
کودکان در شهرهای امروز مورد بررسی قرار می گیرد.
شناخت ویژگی های روانی کودکان از نقاشی های آنان :
یکی از روش هایی که متخصصان امر روانشناسی کودک جهت دستیابی به ویژگی های
روانی کودکان به آن پرداخته اند، پژوهش در نقاشی های کودکان بوده است، جنبه
های کاربردی این ویژگی های روانی می تواند رد خلق فضای متعلق به کودکان،
راهگشا باشد ویژگی های مشترکی که زا روی نقاشی های متعدد کودکان به دست
آمده است، فهرست واردمعرفی می گردد :
1- توجه کودک به خطوط عمودی در سنین اولیه زندگکی
2- عدم ثبات تخیل کودک بر یک موضوع خاص
3- شروع درک زیبایی شناسی کودک از ده سالگی
4- بروز تصورات ذهنی کودکان در نقاشی هایشان ( اصل شفافیت )
5- قرار گرفتن خود کودک در متن نقاشی
6- اهمیت سطوح شیبدار ، نزد کودک
7- ظهور و بروز مفاهیم عاطفی در نسبت اندازه و فاصله اشیاء به هم
8- اهمیت عناصر و پدیده های موجود در طبیعت ، به عنوان عوامل انگیزش تخیلات کودک
9- احساس ایمنی و آرامش کودک در فضاهای مانوس
10-تسلسل و گام به گام بودن روند یادگیری و شناخت کودک
11-توجه نوجوانان به فرم و شکل ظاهری بیش از محتوا
12- وحشت کودکان خجالتی از گم شدن در برابر فضاهای بزرگ .
13- تنوع ترسیم خطوط ، جلوه گر عواطف مختلف
14- وجود نقاشی در وسط کاغذ نشانگر تمرکز فکری کودک
15- نمایش حرکت درنقاشی ، معرف هوش کودک .
16- حضور خانه به عنوان مکان امن در نقاشی کودک
17- قرارگیری کوچه در امتداد خانه
18- اهمیت و تاثیر رنگ در کودکان
19- نماد شکل دایره ای خورشید ، بیانگر قدرت و صمیمت
20- نماد آسمان ، مظهر پاکی و الهام دهی .
21- ترسیم حیوانات در نقاشی به عنوان وسیله ای برای بیان احساسات خاص .
22- ترسیم ماشین ، بیانگر تمایل به اجتماعی شدن .
23- وجود یادعاطفی در دور و نزدیک ترسیم کردن اشخاص و اشیاء . .
24- وجود الگو در نقاشی ها برای کسب هویت
25- نمایش خانه بدون پنجره و حزن آور در نقاشی کودکان دارای احساس ناخودآگاه افسردگی و شرمساری
- اهمیت و جذابیت انجام نقاشی برای کودک بدون توجه به نتیجه
تحلیل نمونه هایی از نقاشی کودکان :
به منظور تکمیل موضوع در ادامه ، نمونه هایی از نقاشیهای کودکان عادی در
کنار کودکان پرورشگاهی مورد تحلیل قرار میگیرد، این نمونه ها از کودکان
شیرخوارگاه آمنه در کنار کودکان مهد کودک شیرخوارگاه ، گرفته شده است .(
تحلیل روانشناسی نقاشی ها با کمک خانم رشیدی مسئول خدمات مشاوره شیرخوارگاه
آمنه صورت ، گرفته است . )
نقاشی شماره یک ، متعلق به یکی از کودکان پرورشگاهی است که متاسفانه بدلیل
شرایط نامساعد زندگی دچار نوعی بیماری روانی است . کشیدن خانه ای با دوپا ،
نشان میدهد که این کودک ، خانه ثابت و با دوامی را برای خود احساس نمیکند و
دائما در حال نقل مکان میباشد. در کنار خانه نیز بجز یکسری خطوط مبهم و
درهم چیزی ، دیده نمیشود که نشان از تشویش و نگرانی وی میباشد .
نقاشی شماره دو و سه متعلق به پسری بنام مسعود است که یکی از کودکان ساکن
شیرخوارگاه امنه می باشد . این کودک از نظر پزشکان یک بیمار روانی شناخته
شده است . در هر دو نقاشی ، خانه بدون سرپناه دیده می شود . این موضوع
بیانگر آن است که این کودک در خانه ای زندگی می کند که آن را تنها به اجبار
پذیرفته است و هیچگونه احساس آرامش و امنیت نسبت به آن حادثه ندارد . وجود
دریاچه و کودک معلول بعنوان شاخص نقاشی ، مبین این موضوع می باشد که این
کودک خود را فردی کاملا ناتوان می بیند که بسیار نیاز به حمایت فردی بعنوان
مادر ، در زندگی خود احساس می کند.
و.....
