فهرست مطالب
شکل و ظاهر ساختمان
مصالح و فراورده های ساختمانی
ضوابط و استاندارد های ساختمان های مسکونی
تراکم کم
تراکم متوسط
تراکم زیاد
پله فرار و آسانسور
رعایت محدودیت ارتفاع•
پیش آمدگی ساختمانی در گذرها
پارکینگ
ضوابط ساختمانی مجتمع های مسکونی
ضوابط و مقررات تراکم و بلندمرتبه سازی
ضوابط و مقررات نمای شهری
سیم تعلیق
چاه آسانسور
ضوابط شهرداری و نکات مهم در طراحی ساختمان
بخشی از مطلب
اهمیت شکل و ظاهر ساختمان در چشم انداز شهری سبب شده است بخشی از مقررات
عمومی ساختمان به این موضوع بپردازد. شکل استاندارد ساختمان در کشور ما
باید چگونه باشد؟ مطابق ضوابط و مقررات عمومی ساختمان، طراحی و اجرای
ساختمان ها باید به صورتی باشد که به منظر خیابان، محله و مظاهر فرهنگی،
طبیعی و ویژگی های ارزشمند محیط لطمه نزند. طرح های ساختمان باید به گونه
ای باشد که فرم، مقیاس، مصالح، رنگ و تناسبات حجم آن با محیط اطراف هماهنگ
باشد. بنابراین اگر در اطراف شما ساختمانی در حال احداث است که از نظر هر
یک از این ملاک ها وصله ناجور به حساب می آید، می توانید نسبت به ساخت آن
اعتراض کنید، چرا که حتماً یکی از مقررات عمومی ساختمان نقض شده است.
تابلوها و تندیس های واقع در شهر نیز باید این شرایط را رعایت کنند و باید
با محیط اطراف خود انطباق داشته باشند. نهاد ناظر بر امر ساختمان مرجع
نهایی تصمیم گیر در این خصوص خواهد بود که آیا استانداردهای بالا رعایت شده
است یا خیر؟ اما موضوع مهم تر که ارتباط با ایمنی ساختمان دارد مصالح و
فراورده های ساختمانی است. این مصالح باید چه ویژگی داشته باشند.
• مصالح و فراورده های ساختمانی
یکی از شرایطی که در مقررات ملی ساختمان برای مصالح ذکر شده این است که این
فراورده های ساختمانی نباید اثر زیانبخشی بر سلامتی کارگران، ساکنان و
استفاده کنندگان آتی ساختمان های مجاور و عابران داشته باشد. مصالح
ساختمانی از این لحاظ باید استاندارد باشند. ملاک دیگر برای فراورده های
ساختمانی عمر و دوام است. علاوه بر آن، این مصالح نباید به محیط زیست آسیب
برسانند. این مصالح باید مورد تایید موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
و سایر نهادهای مسئول قرار گیرند. تمام این شرایط باید در مصالح ساختمانی
باشد
• ضوابط و استاندارد های ساختمان های مسکونی
تراکم کم
تراکم 100% قطعه زمین 1500 : هر 5% کاهش سطح اشغال همکف 10% به تراکم اضافه
می شود. حداقل سطح اشغال همکف 20% حداکثر سطح اشغال خالص 45% بدون 20%
مساحت راه پله قطعه زمین بیش از ده هزار مترمربع : تراکم 180% و 15% مساحت
مختص معابر و سطح اشغال نسبت به میزان باقیمانده مساحت کل محاسبه می شود.
ناخالص زیربنای یک واحد مسکونی 160 مترمربع و حداقل زیربنای ناخالص 110 متر
مربع.
تراکم متوسط
تراکم 135% قطعه زمین هزار متر مربع: هر 5% کاهش سطح اشغال همکف 10% به
تراکم اضافه می شود. حداقل سطح اشغال 25% حداکثر سطح اشغال خالص 45% بدون
20% مساحت راه پله قطعه زمین بیش از هفت هزار متر: تراکم 180% و 12% مساحت
مختص معابر و سطح اشغال همکف نسبت میزان باقیمانده مساحت کل است. زیربنای
ناخالص هر واحد 110 متر مربع و حداقل 75 متر مربع.
تراکم زیاد
تراکم 240% قطعه زمین 50 مترمربع: هر 5% کاهش سطح اشغال همکف10% افزایش
تراکم. حداقل سطح اشغال 30% قطعه زمین بیش از 5000 مترمربع: 150% تراکم و
10% مساحت کل قطعه مختص معابر حداکثر سطح اشغال همکف 50% زیربنای متوسط
ناخالص یک واحد مسکونی 60 مترمربع و حداقل 90 مترمربع تعیین می شود.
حیاط
عرض حیات خلوت 2 متر است و مساحت 12 مترمربع که جزء زیربنا محسوب نمی شود.
چنانچه عرض آن کمتر از دو متر یا مساحت کمتر از 12 متر مربع باشد. در طبقه
ای که کف حیاط خلوت در آن است جزء زیربنا محسوب می شود. در واحدهای
آپارتمانی بیش از 5 واحد اتاق ها (آشپزخانه، نهارخوری، نشیمن، و خواب) باید
بوسیله حداقل 12 مترمربع با حداقل عرض 2 مترنورگیر داشته باشد. در
ساختمانهای بیش از 5 طبقه باید اتاق ها بصورت مناسبی نور بگیرند. حداقل
مساحت حیاط خلوت های تأسیساتی و نورگیر بایستی 4 متر مربع و سطح آن حیاط
جزء بنا محسوب می شود. پنجره های مشرف به همسایه در حیاط خلوت ها از کف
طبقه اول به بعد از 7/1 نصف شود.
• پله فرار و آسانسور
در ساختمانهای دارای پیلوت و چهارطبقه روی پیلوت به آسانسور و پله فرار
نیاز نیست. در ساختمانهای 5 طبقه چنانچه طبقه 4 و 5 بصورت دوبلکس باشد به
آسانسور و پله فرار نیاز نیست. در ساختمانهای بیش از 5 طبقه پله فرار و
آسانسور الزامی است.
• پخی
میزان پخی در گذرگاه های اصلی برابر یک دهم مجموع دو عرض گذرگاه متقاطع
است. میزان پخی در پلاکهای مجاور گذرگاه های با عرض ده متر و کمتر به
گذرگاه های بیش از ده متر، دو متر است. محل تقاطع خیابان فرعی به اصلی
میزان پخی دو دهم عرض خیابان فرعی.
• پیش آمدگی ساختمانی در گذرها
پیش آمدگی از امتدادی که برای ساختمانها معین شد، حساب خواهد شد ولواینکه
بنا در این امتداد نباشد. طول پیشآمدگی هر ساختمان در هر طبقه از درصد
زیربنای آن طبقه تبعیض نماید. اگر بلوک مجاور بصورت زمین یا ساخته شده 60%
بیشتر
